Magazini:Kafukufuku wa Avian, 11(1), pp.1-12.
Mitundu (Avian):Whimbrels (Numenius phaeopus variegatus)
Chidule:
Kusamalira mbalame zosamukasamuka kumakhala kovuta chifukwa chodalira malo angapo akutali pamagawo osiyanasiyana a moyo wawo wapachaka. Lingaliro la "flyway", lomwe limatanthawuza madera onse omwe ali ndi kuswana, kusaswana, ndi kusamuka kwa mbalame, limapereka dongosolo la mgwirizano wa mayiko pofuna kuteteza. Komabe, munjira yowuluka yomweyi, kusamuka kwa mitundu yofanana kumatha kusiyana kwambiri pakati pa nyengo ndi kuchuluka kwa anthu. Kufotokozera kusiyana kwa nyengo ndi chiwerengero cha anthu osamukira kumayiko ena ndikothandiza pakumvetsetsa zakusamuka komanso kuzindikira mipata yoteteza. Njira Pogwiritsa Ntchito kusakatula kwa satellite tidatsata kusamuka kwa ma Whimbrels (Numenius phaeopus variegatus) kuchokera kumalo osabereketsa ku Moreton Bay (MB) ndi Roebuck Bay (RB) ku Australia ku East Asia-Australasian Flyway. Mayeso a Mantel adagwiritsidwa ntchito kusanthula mphamvu ya kulumikizana kwa kusamuka pakati pa malo osaswana ndi kuswana a MB ndi RB anthu. Mayeso a Welch adagwiritsidwa ntchito kuyerekeza zochitika zakusamuka pakati pa anthu awiriwa komanso pakati pa anthu osamukira kumpoto ndi kumwera. Zotsatira Panthawi yosamukira kumpoto, mtunda wa kusamuka ndi nthawi yayitali kwa anthu a MB kuposa chiwerengero cha RB. Mtunda ndi nthawi yaulendo woyamba paulendo wopita chakumpoto zinali zazitali kwa anthu a MB kuposa kuchuluka kwa RB, kutanthauza kuti anthu a MB adayika mafuta ochulukirapo asananyamuke kumalo osaswana kuti athandizire kuthawa kwawo kwakanthawi kosayima. Chiwerengero cha RB chinawonetsa kulumikizidwa kofooka kwa kusamuka (malo obereketsa omwe amabalalika kumtunda wa 60 longitudes) kuposa kuchuluka kwa MB (malo obereketsa omwe amayang'ana motalikirapo 5 ku Far East Russia). Poyerekeza ndi kuchuluka kwa anthu a MB, chiwerengero cha RB chimadalira kwambiri malo oimapo mu Yellow Sea ndi madera a m'mphepete mwa nyanja ku China, kumene malo okhala ndi mafunde awonongeka kwambiri. Komabe, chiŵerengero cha RB chinawonjezeka pamene chiwerengero cha MB chinachepa m'zaka makumi angapo zapitazi, kusonyeza kuti kutayika kwa malo okhala ndi mafunde pa malo oima sikunakhudze kwambiri anthu a Whimbrel, omwe angagwiritse ntchito mitundu yosiyanasiyana ya malo. Kusiyanasiyana pakati pa anthuwa kumatha kukhala chifukwa cha kuchuluka kwa kukanikiza kosaka komwe kumaswana. Kutsiliza Kafukufukuyu akuwonetsa kuti njira zoteteza zachilengedwe zitha kuwongoleredwa pomvetsetsa momwe moyo wapachaka umayenda wamagulu angapo a Whimbrels komanso mwina mbalame zina zosamuka.
YOTSATIRA ILI NDI:
https://doi.org/10.1186/s40657-020-00210-z

