Ikinyamakuru:Ibidukikije n'Ubwihindurize, 8 (12), pp.6280-6289.
Ubwoko (Avian):Ingagi nini yera imbere (Anser albifrons), Ingagi ya Tundra (Anser serrirostris)
Ibisobanuro:
Inyoni zo mu majyepfo ya Aziya zimuka zagabanutse cyane kuva mu myaka ya za 1950, cyane cyane abaturage batumba mu Bushinwa. Kubungabunga bibangamiwe cyane no kubura amakuru yambere yerekeye uburyo bwo kwimuka hamwe nimbuga zihagarara. Ubu bushakashatsi bwifashishije uburyo bwo gukurikirana icyogajuru hamwe nisesengura ryahantu hagaragara kugirango hakorwe iperereza ku mvange y’ingagi nini y’imbere yera yera (Anser albifrons) hamwe na tundra ibishyimbo bya tundra (Anser serrirostris) itumba ku mugezi wa Yangtze. Dushingiye ku nzira 24 zabonetse ku bantu 21 mu mpeshyi ya 2015 na 2016, twasanze ikibaya cy’amajyaruguru y’Ubushinwa kiri kure cyane y’ahantu hakoreshwa cyane mu gihe cyo kwimuka, inyamanswa zimara ukwezi kurenga. Aka karere nako katejwe imbere cyane mu buhinzi, byerekana ko hari isano itera kugabanuka kw'inyoni zo mu mazi zo muri Aziya y'Uburasirazuba ziba mu Bushinwa. Kurinda amazi y’amazi akoreshwa nk'ahantu ho gutwika, cyane cyane azengurutswe n'ubutaka bukomeye bwo kurisha, ni ingenzi cyane ku nyoni zo mu mazi. Kurenga 90% byibanze bikoreshwa mugihe cyimuka yimuka ntabwo irinzwe. Turasaba ko ubushakashatsi ku butaka bugomba kwibasira uturere kugira ngo hemezwe ko ari ngombwa ku nyoni zo mu mazi zimuka ku rwego rw’abaturage, kandi n’ahantu ho guturira ahantu hateye amasoko hagomba guhurizwa hamwe mu muyoboro w’ibice bikingiwe ku nzira. Byongeye kandi, ibishobora kuba inyoni - amakimbirane yabantu mubice bihagarara bigomba kwigwa. Ubushakashatsi bwacu bugaragaza uburyo gukurikirana ibyogajuru hamwe nisesengura ryahantu bishobora gutanga ubushishozi bukenewe mugutezimbere kubungabunga amoko yimuka agabanuka.
ITANGAZO RISHOBORA KUBONA:
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/ece3.4174

