Journalurnal:Ekologiki görkezijiler, 99, s.83-90.
Görnüşleri (guş):Uly ak reňkli goz (Anser albifrons)
Abstrakt:
Iýmit çeşmeleriniň paýlanyşy ýaşaýyş ýerlerini saýlamakda esasy faktor. Ösümlikli suw guşlary irki döwürde ösýän ösümlikleri (ösümlikleriň ösmeginden başlap ýokumly biomassanyň iň ýokary derejesine çenli) has gowy görýärler, sebäbi bu energiýa sarp etmegiň has ýokary derejesini hödürleýär. Ösümligi ösdürmegiň bu basgançagy, ösümlik biomassasyna (mysal üçin, Ösümlikleriň Ösüş Indeksine, EVI) ýa-da ösümlikleriň işjeň ösmegine (meselem, häzirki we öňki senäniň arasyndaky diferensial EVI, diffEVI) gönükdirilen köp ulanylýan hemradan alnan ösümlik görkezijileri bilen doly ele alynmaýar. Ösümlikli suw guşlary üçin amatly öri meýdanlarynyň kartalaşdyrylyşyny gowulandyrmak üçin, irki ösümlikleriň ösüşiniň (ESPG) hemra esasly ösümlik ösüş görkezijisini teklip edýäris. Ösümlikli suw guşlarynyň ösümlik möwsüminde irki ösüş döwründe ösümlikleri has gowy görýändigini we ösmeýän möwsümde ESPG-iň has soňy bolan ösümlikleri saýlaýandygyny çaklaýarys. Çaklamalarymyzy tassyklamak üçin taňze derýasynyň suw joşmasynda gyşlaýan 20 sany uly ak reňkli gazyň (Anser albifrons) hemra yzarlaýyş maglumatlaryny ulanýarys. Ösýän we ösmeýän möwsümlerde goz paýlamak üçin umumylaşdyrylan çyzykly modelleri gurýarys we ESPG-iň öndürijiligini köplenç ulanylýan ösümlik ösüş görkezijileri (EVI we diffEVI) bilen deňeşdirýäris. Ösümlik möwsüminde, ESPG goz paýlanyşynyň üýtgemeginiň 53% -ini, EVI-den (27%) we diffEVI-den (34%) öňe geçip biler. Ösmeýän möwsümde diňe ESPG-iň soňy 25% düşündirip, goz paýlanyşyna ep-esli täsir edýär (ESPG: AUC = 0.78; EVI: AUC = 0.58; diffEVI: AUC = 0.58). Täze döredilen ösümlikleriň ösüş görkezijisi ESPG ösümlikli suw guşlarynyň paýlanyş modellerini gowulandyrmak we şonuň üçin suw guşlaryny goramak we batgalyk ýerleri dolandyrmak ugrundaky tagallalary goldamak üçin ulanylyp bilner.
AUBRATYN MAGLUMAT:
https://doi.org/10.1016/j.ecolind.2018.12.016

