Izinhlobo (Izinyoni):Ihansi Elimhlophe Elingaphambili Elincane (Anser erythropus)
Ijenali:I-Ecology kanye ne-Evolution
Abstract:
Ihansi Elinengaphambili Elimhlophe Elincane (i-Anser erythropus), elincane kunawo wonke “amahansi” ampunga, lifakwe kuhlu njengabasengcupheni kuhlu Olubomvu lwe-IUCN futhi livikelwe kuzo zonke izifundazwe. Kukhona abantu abathathu, kanti okungenani okufundwe ngabantu baseMpumalanga, okwabelwana phakathi kweRussia neChina. Ukuba kude ngokwedlulele kokuzalanisa kwezilwane kubenza bangafinyeleleki kakhulu kubacwaningi. Esikhundleni sokuvakasha, ukulandelela ukude izinyoni ezivela ezindaweni zasebusika kuvumela ukuhlola ububanzi bazo basehlobo. Esikhathini esiyiminyaka emithathu, futhi kusetshenziswa amathuluzi okulandelela i-GPS anembe kakhulu, abantu abayishumi nanye be-A. erythropus balandelelwa kusukela endaweni ebalulekile yasebusika yaseShayina, ukuya ehlobo, nasezindaweni zesiteji enyakatho-mpumalanga yeRussia. Idatha etholwe kulokho kulandelelwa, okuqiniswe inhlolovo yaphansi namarekhodi ezincwadi, yasetshenziswa ukuze kufanekisele ukusatshalaliswa kwasehlobo kwe-A. erythropus. Nakuba izincwadi zangaphambilini zichaza uhla lwehlobo olunezibazi, imodeli iphakamisa ukuthi ububanzi bendawo yokuhlala ehlobo bungenzeka, nakuba ukubonwa kuze kube manje akukwazi ukuqinisekisa ukuthi i-A. erythropus ikhona kulo lonke uhla olumodeli. Izindawo zokuhlala ezifanele kakhulu zitholakala ogwini loLwandle iLaptev, ikakhulukazi iLena Delta, e-Yana-Kolyma Lowland, nasezindaweni eziphansi zaseChukotka ezinezandiso eziwumngcingo ezikhuphuka nemifula emikhulu efana neLena, Indigirka, neKolyma. Amathuba okuba khona kwe-A. erythropus ahlobene nezindawo ezinobude obungaphansi kuka-500 m ezinezindawo ezimanzi eziningi, ikakhulukazi indawo ehlala eduze nomfula, kanye nesimo sezulu esinezulu elishisa kakhulu elingaba ngu-55 mm kanye nezinga lokushisa eliphakathi kuka-14°C phakathi noJuni-August. Ukuphazamiseka kwabantu nakho kuthinta ukufaneleka kwendawo, ngokuncipha kancane kancane kwezinhlobo zezilwane eziqala cishe ngamakhilomitha ayi-160 ukusuka lapho kuhlala abantu khona. Ukulandelelwa kude kwezinhlobo zezilwane kungavala igebe lolwazi elidingekayo ukuze kulinganiswe ngokuqinile amaphethini okusabalalisa izinhlobo zezilwane ezindaweni ezikude. Ulwazi olungcono lokusatshalaliswa kwezinhlobo zezilwane lubalulekile ekuqondeni imiphumela emikhulu yezemvelo yoshintsho olusheshayo lomhlaba wonke kanye nokusungula amasu okulawula ukongiwa kwemvelo.
OKUSHICILELAYO OKUTHOLAKALA KWA:
https://doi.org/10.1002/ece3.7310

