Ikinyamakuru:Ibinyabuzima byamazi meza, 64 (6), pp.1183-1195.
Ubwoko (Avian):Ingagi y'ibishyimbo (Anser fabalis), Ingagi ntoya yera-imbere (Anser erythropus)
Ibisobanuro:
Umuvuduko wihuse w’abantu - uterwa n’imihindagurikire y’ibidukikije utera ikibazo gikomeye ku nyamaswa. Ubushobozi bwinyamaswa zo mu gasozi guhuza n’imihindagurikire y’ibidukikije zifite ingaruka zikomeye ku mibereho yazo, kubaho, no kororoka. Guhindura imyitwarire, guhita uhindura imyitwarire kugirango uhindure ibidukikije, birashobora kuba ingenzi cyane muguhangana nimpinduka za antropogene. Intego nyamukuru yubu bushakashatsi kwari ukugereranya igisubizo cy’amoko abiri y’ingagi yimbeho (ibishyimbo by ibishyimbo Anser fabalis na bike byera - imbere y’ingagi Anser erythropus) ku miterere mibi y’imiturire ku rwego rw’abaturage yiga imyitwarire y’inyamanswa. Twongeyeho, twagerageje niba plastike yimyitwarire ishobora guhindura tropic niche. Twaranze imyitwarire yo gushakisha no kubara buri munsi urugo (HR) rwinyamanswa dukoresheje sisitemu yo gukurikirana isi yose. Twabaze uduce dusanzwe twa ellipse kugirango tugereranye ubugari bwa niche dukoresheje δ13C na δ15N indangagaciro za gasegereti. Twahujije plastike yimyitwarire nubwiza bwimiturire dukoresheje urugero rwa ANCOVA (isesengura rya covariance). Twagerageje kandi isano iri hagati ya ellipse isanzwe na HR dukoresheje icyitegererezo cya ANCOVA. Twabonye itandukaniro rikomeye mumyitwarire yinyamanswa hagati yimyaka mumyaka yabo yo kurisha burimunsi, intera yingendo n'umuvuduko, no guhindukira. By'umwihariko, inyoni zongereye aho zirisha kugirango zuzuze ingufu zazo za buri munsi bitewe n’imiterere mibi yabantu. Bagurutse cyane kandi bakora urugendo rwihuta kandi rurerure burimunsi. Kubangamiwe ntoya yera - imbere yingagi, imyitwarire yose ihindagurika yajyanye nubwiza bwimiturire. Ku ngagi y'ibishyimbo, gusa HR no guhindura inguni byari bifitanye isano n'ubwiza bw'imiturire. Inyoni, cyane cyane ingagi ntoya - imbere y'ingagi, zishobora kuba zifite umwanya wo mu turere dushyuha mu bihe bibi. Ibyavuye mu bushakashatsi byerekana ko ingagi zikonje zerekanaga urwego rwo hejuru rwimyitwarire ya plastike. Ariko, imyitwarire ikora cyane yo gushakisha uburyo bwo gutura nabi ntabwo yagejeje kuri tropique nini. Kuboneka kw'imiturire birashobora kuba inshingano kubisubizo bitandukanye byo gushakisha HR hamwe na isotopic niche kubantu - biterwa n’imihindagurikire y’ibidukikije. Kubwibyo rero, kubungabunga uburyo bwa hydrologiya karemano mugihe gikomeye (ni ukuvuga Nzeri - Ugushyingo) kugirango harebwe niba ibiribwa byiza biboneka ari ingenzi mu gihe kizaza cy’abaturage b’inyamanswa muri Flyway yo muri Aziya y’iburasirazuba - Australiya.
ITANGAZO RISHOBORA KUBONA:
https://doi.org/10.1111/fwb.13294

