Journalurnal:Ekologiýa we ewolýusiýa, 7 (23), s.10440-10450.
Görnüşleri (guş):Uly ak reňkli goz (Anser albifrons), Aswan goz (Anser cygnoides)
Abstrakt:
Suw derejesiniň möwsümleýin üýtgemegi bilen döredilen Poýan kölündäki giň efemer batgalyk ýerleri, Hytaýda göçüp barýan Anatida üçin esasy gyş meýdançasyny emele getirýär. Soňky 15 ýylda batgalyk ýerleriň azalmagy kölüň içinde gyşyň suwunyň ýokary derejesini saklamak üçin Poýan bentini gurmak baradaky tekliplere sebäp boldy. Tebigy gidrologiki ulgamyň üýtgemegi, iýmitiň elýeterliligi we elýeterliligi üçin suw derejesiniň üýtgemegine bagly suw guşlaryna täsir eder. Dürli iýmitleniş häsiýetleri bolan iki sany goz görnüşini (has uly ak reňkli gazlar Anser albifrons [öri meýdanlary] we ak guşlar Anser cygnoides [tuber - iýmitlendiriji görnüşler]) iki gyşda biri-birine garşy suw derejesi bilen deňeşdirip gördük (2015-nji ýylda üznüksiz çökgünlik; 2016-njy ýylda çak edilýän post-Poyang bendine meňzeş, suw derejesiniň üýtgemegine we ösümlikleriň ýokarlanmagyna esaslanýan täsiri). 2015-nji ýylda ak reňkli gazlar yzygiderli döredilen palçykdan peýdalanyp, gysga ýokumly graminoid baýraklary bilen iýmitlenýär, akja gazlar bolsa kök üçin suwuň kenaryndaky substratlary gazýarlar. Bu kritiki dinamiki ekoton subakatiki iýmitleri yzygiderli paş edýär we suw derejesiniň peselmegi wagtynda irki graminoid ösüşini goldaýar. 2016-njy ýylda suwuň dowamly ýokary derejesinde iki görnüş hem palçykdan saýlandy, şeýle hem has köp möwsümleýin graminoid baýrakly ýaşaýyş ýerlerini saýlady, sebäbi ýokary suw şertlerinde kök we täze graminoid ösmegi çäklendirildi. Has uzak wagtlap döredilen graminoid baýraklary, iki görnüşi üçin az girdejili ot-iým hödürleýär. Amatly ýaşaýyş ýerleriniň ep-esli azalmagy we has ýokary girdejili ot-iýmler bilen çäklendirilmegi, gazlaryň göçmek üçin ýeterlik ýag dükanlaryny toplamak ukybyny azaldyp, soňraky diri galmagyna we köpelmegine täsir edip biler. Netijelerimiz, Poyang kölünde suwuň ýokary derejesiniň tomusda saklanmalydygyny, ýöne iýmitlendiriş gildlerinden suw guşlaryna elýeterliligi üpjün etmek üçin gyşyň dowamynda täze ýerleri açyp, kem-kemden peselmegine ýol berilýändigini görkezýär.
AUBRATYN MAGLUMAT:
https://doi.org/10.1002/ece3.3566

